Tiêu thụ FMCG tại Việt Nam trở lại bình thường
Theo dữ liệu dịch vụ đo lường bán lẻ của NIQ cho năm 2022, tiêu thụ FMCG tại Việt Nam đã trở lại bình thường, và đây là một dấu hiệu tươi sáng cho nền kinh tế. Năm 2022, tỷ lệ tăng trưởng FMCG đạt mức đáng kể là 9,6% so với thời điểm trước đại dịch COVID-19 năm 2019. So với năm 2021, ngành công nghiệp này đã đạt mức tăng trưởng ấn tượng lên đến 17,5%, đánh dấu một xu hướng tích cực và mạnh mẽ.
Sự tăng cầu đối với sản phẩm liên quan đến sức khỏe và vệ sinh, cùng với mặt hàng thiết yếu hàng ngày, đã đóng góp lớn vào sự tăng trưởng FMCG, cho thấy tầm quan trọng của những sản phẩm này trong giỏ hàng của NTD. Điều này chứng tỏ tính linh hoạt của ngành FMCG trong việc thích nghi với việc thay đổi hành vi và mối quan tâm của NTD.
Tác động của lạm phát đối với doanh số bán hàng FMCG
Khi xem xét chi tiết, ta thấy rằng sự tăng trưởng của ngành FMCG trong năm 2022 được thúc đẩy chủ yếu bởi sự gia tăng sản lượng tiêu dùng và biến động giá cả. Trong đó, yếu tố biến động giá cả đóng góp 5,8% vào tổng tăng trưởng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc tăng giá cả cũng tạo nên áp lực lạm phát trong ngành công nghiệp.
Trong các quý gần đây, tác động của giá cả đến tốc độ tăng trưởng đã ngày càng gia tăng. Theo dữ liệu đo lường bán lẻ từ NIQ cho Quý 1 năm 2023, ngành FMCG đã có mức tăng 10,3% so với cùng kỳ năm trước. Mặc dù sự tăng trưởng này mang tính tích cực, nhưng các nhà sản xuất và nhà bán lẻ cần theo dõi một cách chặt chẽ tác động của lạm phát đến doanh số bán hàng FMCG trong tương lai gần và điều chỉnh chiến lược giá cả của họ để đảm bảo sự thành công bền vững.
Thực tế, mức tăng giá bán giữa các ngành hàng không chỉ khác biệt mà còn đóng góp vào tốc độ tăng trưởng FMCG theo tỷ lệ không đồng nhất. Ví dụ, ngành bia có tỷ lệ đóng góp từ yếu tố giá cả lên đến 14,2%, trong khi thực phẩm thiết yếu và sản phẩm từ sữa lần lượt đóng góp 7,7% và 4,8%. Điều này cho thấy tác động của giá cả đối với tăng trưởng FMCG không đồng đều, và doanh nghiệp nên xem xét kỹ loại sản phẩm mà họ cung cấp và phát triển chiến lược giá cả phù hợp.
Nắm bắt xu hướng tiêu dùng của người Việt Nam
Theo khảo sát Triển vọng Tiêu dùng 2023 của NIQ, có khoảng 80% NTD trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương có khả năng thay đổi hành vi mua sắm trong năm nay. Xu hướng này rõ ràng được phản ánh trong ngành công nghiệp FMCG tại Việt Nam, nơi NTD chuyển dịch khỏi việc mua sắm theo ý muốn sang việc mua sắm theo nhu cầu thực sự: các mặt hàng như thực phẩm thiết yếu, sản phẩm từ sữa, đồ dùng gia đình và chăm sóc cá nhân đã trở thành ưu tiên hàng đầu.
Dựa trên nghiên cứu Economic Divide của NIQ, chúng ta có thể phân nhóm NTD tại Việt Nam thành năm nhóm khác nhau, dựa trên tình hình tài chính của hộ gia đình và ảnh hưởng từ áp lực kinh tế và xã hội gần đây. Trong số đó, có khoảng 70% NTD thuộc vào nhóm “NTD thận trọng” và “NTD phục hồi”, đóng vai trò chính yếu trong cộng đồng người tiêu dùng. Lối sống “lạc quan trong cẩn trọng” của họ có ảnh hưởng đáng kể đến quyết định chi tiêu.
Mặc dù cả hai nhóm có cách tiếp cận khác nhau đối với quản lý chi tiêu, nhưng họ đều chú trọng đến việc mua sắm thông minh và tìm kiếm giá trị tốt hơn. Bằng cách giảm tiêu thụ thức uống có cồn, cắt giảm các khoản chi tiêu không cần thiết và mua sắm thường xuyên tại các cửa hàng giảm giá, những NTD này đều quản lý chi tiêu cẩn thận từng đồng. Hơn nữa, trong trường hợp giá cả tăng trong ba tháng tới, họ có thể giảm tiêu dùng các mặt hàng không thiết yếu như đồ ăn vặt và đồ uống có cồn.
Giảm giá không phải là chìa khóa duy nhất để thúc đẩy tăng trưởng cho thương hiệu của bạn – hành vi tiêu dùng của NTD là một vấn đề phức tạp hơn. Trên thực tế, NTD Việt Nam quan tâm đến khả năng chi trả hợp lý, nhưng họ cũng sẵn lòng trả giá cao hơn cho những sản phẩm đáp ứng nhu cầu và sở thích cụ thể của mình.
Nhận thức về sức khỏe đang gia tăng, và NTD có nhu cầu ngày càng cao về đồ ăn vặt, thực phẩm đóng gói và đồ uống có tính chất lành mạnh. Để tận dụng cơ hội này, các công ty tại Việt Nam có thể xem xét định vị các sản phẩm này trong phân khúc cao cấp và xây dựng thương hiệu mạnh mẽ. Tuy nhiên, điều quan trọng là họ phải đáp ứng đúng nhu cầu và giá trị cụ thể của NTD mục tiêu.
Những chiến lược tiên phong cho lĩnh vực FMCG tại Việt Nam
Trong quá trình thích ứng với sự thay đổi hành vi tiêu dùng, các nhà sản xuất và bán lẻ FMCG tại Việt Nam có thể áp dụng một số chiến lược sau để duy trì sự cạnh tranh và đạt được sự thành công bền vững:
- Hiểu ý định chi tiêu của NTD để xây dựng chiến lược phù hợp, thích ứng với từng nhóm NTD khác nhau.
- Cân nhắc nguồn lực đầu tư cho danh mục sản phẩm, ưu tiên nhóm sản phẩm thiết yếu, với cơ hội tăng trưởng từ bao bì lớn và tập trung truyền thông vào giá trị đến NTD.
- Theo dõi xu hướng tiêu dùng bên ngoài gia đình và tìm kiếm những thời điểm thúc đẩy tiêu dùng cho nhóm các sản phẩm không thiết yếu, đặc biệt chú ý đến chiến lược giá.
- Xây dựng niềm tin của NTD là cần thiết, bên cạnh chất lượng, NTD xem các thương hiệu quen thuộc và phổ biến được xem là “lựa chọn an toàn”.
Thị trường FMCG tại Việt Nam đã chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc trong thời gian gần đây nhờ sự thay đổi trong hành vi và sở thích của NTD. Tuy nhiên, áp lực từ lạm phát và sự thay đổi trong ưu tiên tiêu dùng có thể ảnh hưởng đến doanh số bán hàng và lợi nhuận. Vì vậy, việc theo dõi và điều chỉnh chiến lược giá cả một cách cẩn thận là vô cùng quan trọng. Bằng cách đáp ứng đúng nhu cầu cụ thể của NTD mục tiêu, các nhà sản xuất và nhà bán lẻ có thể tận dụng những cơ hội tăng trưởng hấp dẫn và củng cố vị thế của mình trên thị trường.
